İntihal ile ilgili faydalı bilgiler makalesini öğrencilerden gelen talep üzerine yazmaya karar verdik. Öğrenciler intihalin tanımı yanında nasıl önlenir, çeşitleri nelerdir, kendim yazmama rağmen neden intihal oranı yüksek çıkmakta, bu ve buna benzer sorular son zamanlarda çok sık sorulmaya başladı. Bu makalede intihal nedir sorusuna genel olarak cevap vereceğiz.
intihal ile ilgili faydalı bilgiler yazısını sosyal medyada paylaşabilir, daha çok kişinin yararlanmasına yardmcı olabilirsiniz.
İntihal Nedir
“Plagiarism” ya da “aşırmacılık” olarak da tanımlanan “intihal” kişinin kendisine ait olmayıp başkasına ait düşünce, fikir ve ürünün kaynak belirtmeden bilerek ya da bilmeden sahiplenme durumuna verilen addır. Tanımından olduğu gibi bilmiyordum, bilinç dışı yaptım şekkinde kendinizi savunmanız söz konusu değildir. Bu yüzden intihalin ne olduğunu, ne olmadığını ve bu tehlikeden nasıl kurtulmanız gerektiğini iyi bilmeniz gerekir. Bu yüzden anlamı üzerinde kısaca durmak gerekir. İntihal nedir yazısını okuyabilirsiniz. Tez hazırlama desteği makalesini okuyabilirsiniz.
intihal ile ilgili faydalı bilgiler bir araya getirdik. Aşağıda sayfaları ziyaret edebilirsiniz.
İntihali Kontrol Edin
Aşağıdaki infografik tabloda intihal yapıp yapmadığınızı kendinize soru sorarak bulabilirsiniz.
intihali kendi kendinize check edin
Turnitinden kurtulma yolları nelerdir
Bize yoğun gelen sorulardan biri de turnitin intihal programından nasıl kurtulabilirim sorusudur. Son dakikada çıkan bir sorun olarak görüldüğü için öğrenciler bir an önce bu problemin üstesinden nasıl gelebilirim diye sormaktadır. Burada kısaca üstünde duralım.
Turnitin intihal önleme programına takılmamak için öncelikle kes kopya yapmamanız gerekir. Özgün yazmalısınız. Başka kaynaklardan yararlandıysanız mutlaka okuyup anladığınızı bilimsel anlatımla yazmanız gerekir.
Turnitinden kurtulma yollarından biri de tezi danışmana teslimden önce intihal raporu almaktadır. Nerelerde benzerlik yüksek çıkmışsa kolayca düşürmek mümkün olacaktır.
Son olarak yüksek çıkması halinde turnitin programından kurtulma için çıkan benzerliği düşürmeniz gerekir. Bunun için rapordaki renkli yerleri tekrar okuyup düzenlemeniz gerekir.
Hangi durumlarda kaynak göstermek gerekir
Başkasına ait olan bir fikir, çalışma, düşünce asla mal sahiplenilemez ilkesini bir kenarda tutalım. Aşağıda biraz daha açıklayalım.
- Bir öğrenci, fikir, düşünce, görüş, formül, teori, resim, fotoğrafı, alıntı, atıf yapmadan ASLA kendine mal edemez.
- Bir öğrenci aşağıdaki konular için MUTLAKA kaynak göstermek zorundadır.
- Başkasına ait yazılı ya da sözlü düşünceleri “tırnak” içine alıp vermek zorundadır.
- Başkasına ait düşünce, fikir teorilerde
- Başkasına ait yazılı ya da sözlü düşünceler başka kelimeler ile ifade edilmesi halinde
- Olgu, istatistik, görsel medya kullanım halinde
- Başkalarına ait proje formunda olan kaynakların bildiriminde
Yukarıdaki durumların hepsinde öğrenciler kaynak göstermek zorundadır.
İntihal çeşitleri nelerdir, aşırma türlerine kısaca bakalım.
Kaynak göstermeden yapılan kelime kelime alıntı: Başka bir eserden kelime kelime yapılan alıntılar mutlaka “tırnak” içine alınmalı ve kaynakçaya işlenmelidir.
Atıf yapmadan internetten yapılen kes kopyala: İnternetten alınan bilgi mutlaka doğru biçimde referans olarak verilmeli ve kaynakçaya ilave edilmelidir.
- Paraphrase etme: Başkasına ait düşünceyi kelime sırasını değiştirip aynı şeyi farklı kelimelerle ifade etmeye denir. Bu fikir başkasına ait olduğu için eğer kime ait olduğunu belirtmezseniz intihale düşmüş olursunuz.
- Hile: Proje gibi ekip ile yapılan çalışmalarda, çalışmada emeği geçen kişilerin belirtilmemesi şekli.
- Hatalı alıntı: Alıntıyı doğru şekilde vermek ve bunu da bibliyografyaya doğru şekilde vermek zorundasınız. Alıntının nereden yapıldığını dipnot ya da satır içinde vermek durumundasınız.
- Otomatik intihal: Bu fazla bilinmese de çok dikkatli olmanız gereken bir noktadır. Daha önce intihal kontrolü için programa soktuğunuz çalışmayı tekrar sokmanız otomatik intihaldir. Bu yüzden çalışmanızı veritabanına kaydetmeyen programlara sokmanız, son raporu enstitüden almanız gerekir. Aksi takdirde kendi çalışmanız bile olsa aşırmaya girer.
İntihal oranı kaç olmalı
Tam olarak belirli bir yüzdelik oran olmasa da ülkemizdeki üniversitelerde %20 olarak kabul edilmektedir. Belirli bir standart oran olmamasının temel nedeni, bazı akademik çalışmalarda benzerliğin yüksek çıkmasının normal olmasından kaynaklanmaktadır. İntihalden kurtulmak için öncelikle danışman hocanızdan intihal oranının kaç olduğunu öğrenmeniz gerekir. Hukuk, kamu yönetimi, siyasal gibi kanun maddelerinin ve mevzuatın fazla olduğu alanlarda kabul edilen intihal oranı daha yüksek istenebilir. Bazı dipnotlu çalışmalarda da benzer uygulama yapılır. Fakat genel olarak kabul gören intihal oranı kaç derseniz, %20 dir.
İntihal nasıl önlenir
Bunun tek bir yolu var. Literatür taraması yaptıktan sonra okunan kaynakları teze aktarırken kopyala yapmamaktır. Aksi takdirde intihali önleyemezsiniz. Yüksek intihal ile karşılaşan öğrencilere baktığımızda temel sorunun başka bir kaynaktaki bilgileri olduğu gibi kendi tezine aktardığını farkettim. Bundan kurtulmak için özgün yazmak gerekir. Bu nasıl olur; önce okuyun sonra aklınızda ne kaldıysa onu yazın. Bu şekilde basitçe intihali önlemiş olursunuz. Yüksek çıkması durumunda benzerliği düşürmeniz gerektiğini de unutmayın.
İntihal Örnekleri
Konuyu anlamak için intihal örneklerinin anlaşılması için önemlidir. Örnekleri inceleyerek konuya daha fazla hakim olabilirsiniz. Ayrıca, ciddi bir sorun teşkil ettiği için konu ile ilgili danışman hocanızdan, bilen arkadaşlarınızdan yardım almanızı öneririm. İntihal örnekleri yazısını okuyabilirsiniz. Bu şekilde intihali nasıl önleyebileceğinizi öğrenmiş olursunuz.
Çeviri intihal midir
Çeviri düşük benzerlik göstermenin yollarından biri de çeviri yaparak yazmaktır. Bunun için genelde öğrenciler önce yabancı kaynakları tarayarak ilgili konuları bulur. Sonra bunları çevirmeye başlar. Bu evet, benzerliği düşürebilir ancak sizi intihalden kurtarmaz. Çeviri yaptıktan sonra doğru şekilde tez yazım kılavuzunda nasıl göstermeniz gerekiyorsa kaynakça kısmına eklemeniz gerekir. Yapay zeka kullanımı arttığı için google arama motoru çeviriyi bazen yakalayabiliyor. Benzer durum turnitin için de geçerlidir. Son olarak şöyle ifade edelim, çeviri yaptıktan sonra kaynakçaya eklerseniz intihal değildir.
İntihal neden önemli bir meseledir
İntihal, akademik bütünlüğü ihlal eden problemdir. Akademik dünyada, başkasına ait fikirleri kullanırken original fikir sahiplerine olan borcu ortadan kaldırmaktadır. Etik olmayan ve eğitim kariyerinizi sekteye uğratan sonuçlar doğuracağı için ciddi yaptırımları olan meseledir.
İntihal yapmanız halinde başınıza gelecekler nelerdir
Türkiye’de ve Dünyadaki tüm üniversitelerde aşırmacılık ciddi bir suç olarak kabul edilmektedir. Kanıtlanması durumunda, notunuzun düşürülmesinden üniversiteden uzaklaştırmaya kadar ceza alabilirsiniz. Sicilinize işlenmesi halinde akademik dünyada lekelenmiş olarak kabul görebilirsiniz.
Farkında olmadan intihale düşülür mü
Bazen öğrenciler bilinçli olarak değil aslında kasıt olmaksızın da plagiarism yapabilirler. Bazen ihmal, bazen istemsiz kusurdan da kaynaklanabilir. Bu durumda da öğrenci intihal yapmış olarak kabul edilir ve cezalandırılma yoluna gidilir.
İntihal nasıl düzeltilir
İntihali düzeltmek için intihal olan yerlerdeki atıfların hem satır arası hem de kaynakçada doğru şekilde verilmesi gerekir. Benzerlik oranı ile bunun karıştırılmaması gerekir. İntihal düzeltmesi ile ilgili diğer makaleleri sitede okuyabilirsiniz.
Benzerlik oranı nedir
Örnek vererek anlatalım. Tez yazıyorsunuz. Tez yazarken alıntıları “intihale” düşmeden, doğru şekilde verdiniz. İntihal programına soktunuz ve rapor aldınız. Raporda hem Turnitin hem de iThenticate raporlarına baktığınızda similarity index ( benzerlik endeksi) yazdığını göreceksiniz. Bu şu demek: Doğru şekilde alıntı yaptığınız yerleri göstermektedir. Üniversitelerin ilan ettiği benzerlik oranı düzeyi vardır. Genelde Türkiye’deki üniversitelerde %20 kabul edilir. Bu şu demek: Tezinizdeki alıntı oranı %20’yi geçmeyecek, %80’i size ait, sizin düşünceleriniz olacak. Benzerlik oranı nasıl düşürülür makalesini okuyabilirsiniz.
İntihal raporu
İntihal raporu nasıl alabilirim sorusu ile sıkça karşılaşmaktayız. Burada yapılan hatayı tekrar düzeltelim. Bunun adı benzerlik raporudur. Rapor alırken dikkatli olmanız gerekir. Yapacağınız en ufak hata, akademik çalışmanızı aşırmaya sokabilir. Rapor almak için bizimle iletişime geçmeniz yeterlidir. Çıkan sonuç, üniversiteniz tarafından kabul edilebilir limitlerin üzerindeyse bunun düşürülmesi gerekir. Oranı düşürme konusunda bizden destek alabilirsiniz.
Benzerlik endeksi asla intihal oranı demek değildir, yukarıda bahsettiğimiz gibi intihalin her türlüsü suçtur.
İntihal Raporu Almak için bu dosyaya göz atın tıklayın